ROSIE LIMA                                                                          

      ( Dochter van Chris Verboven en Esther Bos,

         werd geboren op 18 februari 2012.)

mijn kleindochter is bruin en broos toch sterk en stoer
zij is een roos die bloeit in winters weer
haar haartjes dicht en zwart en krullend langs volmaakte oortjes
als zij haar oogjes open doet zie ik de kleur
brons met een vleugje groen omkranst door lange wimpers
haar neusje heeft zij van haar pa
haar mondje heeft zij van haar ma
haar sterke handjes van haar abuelita waar zij heel veel op lijkt
maar ik weet zeker dat haar sterke geest zij straks van mij heeft
van haar ouma waarmee zij heel veel praten zal en spelen
en genieten van het leven dat ons is gegeven
zo lang ik er nog zijn zal
om dit wondertje te zien

cat, 18 februari 2012

Rosie’s dag
 
Rosie slaapt
En droomt van zonnestralen
waarlangs stofjes glijden in de morgenwind
Rosie slaapt
en hoort de vogels zingen
van alle mooie dingen die zij aardig vindt
Rosie slaapt
weer in haar papa’s armen
laat zij zich verwarmen in haar mama’s trui
Rosie slaapt
en droomt weer van haar ouma
en van lieve oupa met zijn dolle bui
Rosie slaapt en wordt weer wakker
in haar schommelende arkje op de Vecht
Rosie is ontwaakt en heeft al honger
gaat weer drinken, lachen, spelen
gaat de nieuwe dag  weer stelen
maakt het tot Rosie’s eigen dag
 
cat 12/3 2012

Het sprookje van Rosie

Toen zij geboren werd stond aan haar glazen wiegje

een goede toverfee, de godmother genaamd

“dit meisje,” sprak zij met een lach, “zal worden wat zij wil.

en wat zij doen wil, zal zij goed doen, elke dag,

zo heb ik het beraamd”.

de vlinders vlogen in het rond met blije vleugels

de hond blafte drie keer want zo werd alles

goed onthouden en vergat niemand het meer

het roosje in de wieg sliep blij tevreden

en er bewoog geen vlieg

ze dronk haar melk, ze at haar pap

blies belletjes in het bad

en als zij extra vrolijk was spatte zij papa nat

zo groeide zij dus op, een blij gelukkig kindje

met sterretjes in haar ogen

en krulletjes in haar haren

en hoe het verder ging,

dat hoor je pas na jaren

Iets verder weg is Rita’s rotishop aanbevolen voor roti en barra, of kookt Roline creools,met gehakt gevulde sopropo, moksi alesi, heriheri van bananen, cassave, napi, zoete patate en bakkeljauw, of bruine bonen met rijst en zoutvlees en kip. Grietibanasoep, okersoep, cassavesoep, maar ook rijst met pom en pastei, pindasoep met tomtom kun je ook bij Het Park bestellen. En voor een prijs die zo laag is dat je meermalen per dag heerlijk kunt eten met twee personen.

Naar de markt gaan we voor fruit, papaya, bacoven, ananas, pomerak, en af en toe verse bladgroenten. Gezond en lekker. Verse pompelmoes verschaft mijn broer

Die paar pondjes extra drink ik weg met glazen ijswater de hele dag door. Als ik tenminste geen peper gemberbier in de ijskast heb of een fles vers zuurzaksap dat smelt op de tong. Daarvoor moet je bij ouma End op de Tourtonnemarkt zijn, op zondagmorgen.

En als je chic en duurder wil eten, ga je naar Spice Quest in de Dr. Nassylaan of bij Dok 204 of Log House aan de Anton Dragtenweg.

Ach opa Dragten uit mijn jeugd, die bij Ouma Gravenberch en tante Lien in huis woonde  in de Gravenstraat en altijd luisterde naar mijn gebabbel als ik uit school kwam. Dat hij beroemd was, wist ik toen nog niet, toen ik mijn pindabanketjes, naast hem opknabbelde.

En nu eet ik  mijn bami voor de televisie bij het debat over amnestie dat al dagen duurt......

Cat 4/4  2012

Uma

Noti no hey so
Lek' a sten
D' e bari
In' yuguyugu f' a dey
A sten moy
A krakti
A n' abi farsi
Wins' tranga winti
E seyri en kon
Uma y' hey
Y' e brenki
Y' n' e kanti
'A mindri strey
F' ala dey

zei dichteres Johanna Schouten – Elsenhout

over haar zusters in Suriname, die onder de zwaarste

omstandigheden zich staande wisten te houden.

Dit zijn de sterke vrouwen van Suriname waar wij zo trots op zijn.

Waar wij van afstammen. Die ons hebben gekoesterd en verzorgd. Onze grootmoeders en moeders, onze tantes en zusters.

Dit jaar, 2012 huldigen wij in hen vier vrouwen die de leeftijd van 100 jaar bereiken.

Eleonora Oosterling – Ferrier     2 januari

Emmy Goedschalk- Balinge          1 maart

Rine Tjong-Ayong - Nahar           21 maart  en

Esje Gummels                                 16 oktober

Deze sterkste van de sterke vrouwen die een eeuw voltooiden in volle gezondheid en levensvreugde zijn ons een voorbeeld dat Surinaamse vrouwen de sterkste ter wereld zijn.

Lopend over de markt zien wij hun krachtige trekken, proeven wij hun vrolijkheid, hun humor. Horen wij hun stemmen die de oude odo’s doen herleven. Overal in de stad zien wij hun dochters, goed gekleed in auto’s rijden, van en naar het werk, in steeds hogere functies. Dat was niet mogelijk geweest, zonder de aanhoudende volhardende zorg en steun van de oude moeder, die spaarzaam elke verdiende cent weglegde voor haar kinderen, in het een-ouder gezin, vaak op het erf met meerdere gezinnen.

8 maart is hulde aan deze moeders.

Nu zijn er meerdere 100 geworden. Vier van hen kunnen wij traceren door het boek Aitkanti, dat in 2007 verscheen. De gezamenlijke huldiging door stichting Vice Versa, kon niet plaats vinden, want twee van hen waren te vermoeid. Honderdjarigen zijn beurtelings sterk en broos. Er wordt regelmatig een beroep op hen gedaan. Maar zij worden persoonlijk bezocht met onze huldeblijken.

Een brasa, een bosi voor een eeuw van liefde en ondersteuning.

Carry-Ann Tjong-Ayong, Paramaribo, maart 2012

Rosie’s dag

Rosie slaapt

En droomt van zonnestralen

waarlangs stofjes glijden in de morgenwind

Rosie slaapt

en hoort de vogels zingen

van alle mooie dingen die zij aardig vindt

Rosie slaapt

weer in haar papa’s armen

laat zij zich verwarmen in haar mama’s trui

Rosie slaapt

en droomt weer van haar ouma

en van lieve oupa met zijn dolle bui

Rosie slaapt en wordt weer wakker

in haar schommelende arkje op de Vecht

Rosie is ontwaakt en heeft al honger

gaat weer drinken, lachen, spelen

gaat de nieuwe dag weer stelen

maakt het tot Rosie’s eigen dag

cat 12/3 2012

het oppervlak van zilveren craquelé voert mij in deze richting mee

ik wil de andere richting gaan naar mijn verleden

maar de rivier dwingt mij het heden te ondergaan

neen, neen, roep ik, probeer de oevers te bereiken,

de onderwaterrotsen te betasten met mijn been

om vaste grond te voelen, niet de gladde vissen die

mijn tenen zacht besabbelen als was ik hen een speen

mijn kindertijd voorbij stroom ik naar deze kant

naar gene zijde, janda sei,

met Charon naar de andere oever mee

cat      19/1   2012

de energie flitst door mijn aderen

neemt in haar vlucht de resten mee van vroeger zeer

en machteloze falen

mijn leven is weer opgelucht,

verdwenen zijn de zwarte jaren

die stenen wierpen naar mijn aangezicht

een been uitstaken om te struikelen

mijn weg omleidden naar de lege huizen

die nu gevuld zijn met betoverend licht

de golven stuwen mij omhoog

verheffen mij tot hoog

en in de zon droog ik

de tranen van al die eindeloze dagen

tot volwassenheid

Uma Dey 2011           

Het gebouw Parnassos is al druk, als we er aankomen.

We zijn vroeg. Wim settled mij in een comfortabel hoekje. Naast mij wordt een L-vormige tafel ingericht met sweets. Aan de andere kant worden lichtblauwe ballonnen voor de versiering opgeblazen. De grote tafel in het midden ligt vol met naamkaarten en andere nuttige attributen. Een paar aanwezige jongemannen helpen met het versjouwen van stoelen en tafels. De stands in de gang worden klaargezet.

Eindelijk tekent zich meer structuur af. De aanwezigen, aangevuld met enkele blonde vrouwen nemen plaats op de rijen stoelen. De microfoon is getest. Het kan beginnen.

De drie dames schuiven aan. Ik geef hen papier en pennen en stel mij ondertussen voor.

“ Gedichten zijn eigenlijk Ged8ten” zeg ik.

Zij knikken instemmend. Ik vertel dat het de bedoeling is, dat zij vooral hun emoties op papier zetten. Alles wat in je opkomt, spontaan, vanuit je hart.

Dat iedereen gedichten kan maken, zelfs de armste boer uit Zuid-Amerika maakt de prachtigste gedichten  over de natuur, over wat hij om zich heen ziet.

Dat gedichten niet hoeven te rijmen.

Ik leg het verschil uit tussen gedichten en versjes.

Ik leg uit wat beginrijm, middenrijm en eindrijm is.

Ik lees wat eigen gedichten voor.

We oefenen met het opschrijven van 5 willekeurige woorden. Daar maken we vijf zinnen van. Tenslotte verbinden we die zinnen tot een samenhangend geheel.

Zij zitten geconcentreerd te schrijven. Als zij hun schrijfsels voorlezen zijn zij zelf verrast door het resultaat en dat van de anderen. Ik ben tevreden. De vonk is overgeslagen. Hiermee kunnen zij thuis verder.

cat (Carry-Ann Tjong-Ayong)           12 maart 2011

handgrote blauwe vlinders fladderen door mijn dagen

ooit roestigbruine rupsen met haren overdekt kropen zij kniehoog door

het struikgewas rolden zij schaterend de takken af

waren zij weken weg om onverwachts terug te keren in hun pauwentooi

soms is er weer een vlinderplaag goedmoedig aangewakkerd door de ochtendzon

die golven grote blauwe door de ether stuwt

verwachtingsvol spreid ik mijn armen uit

ontvang de ballerinas in hun tutu

lichtgevend in hun gloedvol kleurenkleed

tussen mijn grage vingers

waar ze behendig glippen in de verstilde zonnebanen

nooit verkillend

in dit tropisch samenzijn

Cat 9/3 007

“Hij is niet meer, hij is nog hier”

Zo werd Clark Accord steeds herdacht door familie, vrienden en bewonderaars die de presentatie van zijn postume roman bijwoonden.

Het Theater van het Woord van de OBA, de Openbare Bibliotheek van Amsterdam, was vol gestroomd met kleurrijke fans van de onlangs overleden schrijver, die meer dan levensgroot op de foto prijkte, die op het podium werd geprojecteerd. Clark keek glimlachend neer op de menigte, vanaf de omslag van zijn boek. Hij was er.

De tafel met diverse familiefoto’s in lijstjes en Surinaamse vruchten,

met op de voorgrond drie met kleurige linten versierde exemplaren van zijn boek straalde zijn sfeer uit. De drie zangeressen in koto completeerden het beeld van exotisch Sranan en de plantage.

In de toespraken weerklonk de bewondering voor deze veel te vroeg overleden schrijver van Surinaamse folklore. Ik herinner mij het enthousiasme waarmee hij mij in november vorig jaar vertelde van de roman die hij over zijn familie schreef. Ik zei hem dat ik het graag zou lezen. Hij lachte en zei: ”Wacht maar, het komt er aan!”

Dat hij niet meer bij de presentatie zou zijn, had ik niet verwacht.

Of was hij er toch.....?

cat 29/10/2011

Al jong merkte ik dat mijn humeur drastisch leed als ik niet snoepte.

Ik werd dan chagrijnig en nors. Kreeg ik daarentegen een lekkernij, dan straalde ik en werd ik weer goedlachs en vrolijk. Ik maakte grappen en iedereen genoot van mijn humor. Dan maar mollig, besloot ik.

Ik ontleende het voorbeeld aan mijn moeder en tantes, die allemaal gezellig dik en vrolijk waren. Zij kwamen op zondag vaak bij elkaar met afgedekte schalen zelf gemaakte lekkernijen, die ze vrolijk babbelend of schaterlachend uitwisselden.

Ik zat graag bij hen en genoot mee. Mijn slanke zusje keek mij minachtend aan en deed haar balletoefeningen. Ze at een bakje yoghurt, even zuur als haar humeur.

Toen ik in de rolstoel terecht kwam moest ik regelmatig haar goede raad aanhoren. Dat ik moddervet was en dat zou merken. Ik voerde aan dat ik drie maal per week optimaal beweging had, dinsdag en donderdag te paard en zaterdag in het zwembad en daarbij al mijn spieren gebruikte. Ze trok haar buikje in, rechte haar rug en verdween op de fiets. In de stromende regen, een nieuwe verkoudheid tegemoet.

Ik keek haar na en zette een kopje thee. Nam er twee koekjes bij. En genoot.